Ambitie

In Nederland werken sinds 2001 verschillende overheidsdiensten samen om te zorgen dat de meest risicovolle bedrijven van het land de veiligheidsregels eenduidig uitvoeren en dat het toezicht op die regels overal hetzelfde verloopt. Deze samenwerking is in de loop der jaren steeds verder geprofessionaliseerd; sinds 1 januari 2014 is aan het samenwerkingsverband de naam BRZO+ verbonden.

De BRZO+ samenwerking wordt gelegitimeerd vanuit het Besluit risico’s zware ongevallen 2015 (Brzo 2015). Het Brzo 2015 is de Nederlandse implementatie van de Europese Seveso III richtlijn. Het brzo 2015 integreert de regels voor arbeidsveiligheid, externe veiligheid en rampenbestrijding en geldt voor ca. 400 risicovolle bedrijven in Nederland. Het besluit regelt ook de wijze waarop de overheid toezicht moet houden op de naleving van het Brzo 2015: zij doen dit samen, maar met behoud van eigen bevoegdheden.

De ambitie van het BRZO+ samenwerkingsverband is om de veilige operatie van risicovolle bedrijven en installaties op een hoger niveau te brengen vanuit de invalshoeken veiligheid, gezondheid en milieu. De samenwerkingspartners houden gezamenlijk toezicht, delen kennis en kunde met elkaar en geven één boodschap af aan de bedrijven. De partners verantwoorden zich hierover gezamenlijk. De samenwerking is gericht op de continuïteit van de wettelijke uitvoeringstaken én anticipeert op toekomstige ontwikkelingen.

Om de samenwerking tussen de BRZO+ toezichthouders steeds verder te professionaliseren is een programma ingericht dat vier sporen omvat:

1. Betere instrumenten, scherpere risicoanalyse;
2. Monitoring en communicatie;
3. Hoogwaardige kennis;
4. Nieuwe inhoudelijke thema’s.

Omgevingsdienst NL ondersteunt de uitvoering Meerjarenagenda Versterking Omgevingsveiligheid (MVO). Klik hier voor meer informatie.

Beschrijving opgave

Betere instrumenten, scherpere risico analyses
In dit spoor staat het toezichtinstrumentarium centraal. Het gaat om het ontwikkelen van nieuwe instrumenten en methodes, alsook het actualiseren van bestaande. Om nog effectiever toezicht te houden is van belang dat BRZO+ partijen gezamenlijk werken aan een adequaat instrumentarium en waar mogelijk eenduidige uitgangspunten. Daarnaast helpt een scherpe risicoanalyse om de toezicht capaciteit zo efficiënt mogelijk in te zetten. Onder dit spoor worden o.a. de volgende acties ondernomen.

Grote Thema's
De komende jaren staan er in ieder geval twee grote thema’s op de agenda. De eerste is de ontwikkeling van en vervolgens de overgang naar informatiegestuurd toezicht. Door ontsluiten en combineren van beschikbare (digitale) informatie kan zowel effectiever als efficiënter toezicht worden gehouden. Daarvoor moet wel eerst de digitale infrastructuur ontworpen en aangelegd zijn, en dient er een heldere visie te liggen op wat wel en niet kan met informatiegestuurd toezicht.

Een tweede groot thema in periode 2021-2024 is het realiseren van integraal toezicht op het gehele BRZO-bedrijf. In de huidige samenwerking ligt de focus op het toezicht op het Brzo 2015, voor wabo-, arbo en waterwetgeving worden aanvullende controles georganiseerd. Hier valt eveneens een slag te maken in termen van effectiever en efficiënter toezicht.

Overige Thema's
Landelijke benadering risicobedrijven
Thans in ontwikkeling is de geactualiseerde toezicht systematiek, de zogenoemde Landelijke Benadering Risicobedrijven (LBR). Dit beschrijft het primaire gezamenlijke toezicht proces. De implementatie van deze systematiek zal in 2021 afgerond worden, samen met de implementatie van de ondersteunende applicatie, de Gemeenschappelijke Inspectieruimte (GIR). Deze applicatie wordt overigens in een beperkte variant opgeleverd, de zogeheten “groeivariant”. Aansluitend hierop wordt in de periode 2021-2023 de ontwikkeling van de uitgebreidere variant van de applicatie voorzien, de zogeheten wensvariant, waarbij ook rekening wordt gehouden met informatiegestuurd toezicht;

Vernieuwend toezicht / horizontaal toezicht
Dit onderwerp vloeit voort uit het programma Duurzaam Veilig 2030. De gedachten zijn om elementen van horizontaal toezicht toe te gaan passen in het regulier toezicht. Dit moet komende jaren (2021-2022) verder worden uitgewerkt. Transparantie bij bedrijven is hierbij een belangrijk bespreekpunt. In het verlengde hiervan wordt gekeken naar het ontwikkelen van overige interventies (naast de standaard controles) binnen huidige wettelijke kaders, waarbij de focus ligt op maatschappelijk effect dat wordt bereikt met deze interventies. Hierbij zal ook gekeken worden naar toepassing van nieuwe technieken (drones, blockchain, e-noses).

Bestuurlijke boete
Met de omgevingswet krijgt het Wabo-bevoegd gezag (de facto de Omgevingsdiensten) de beschikking over het sanctie instrument bestuurlijke boete. Deze moet bij de Omgevingsdiensten worden geïmplementeerd, en leidt tot een actualisatie van de landelijke handhavingsstrategie Brzo. Vanuit BRZO+ willen we deze ontwikkeling aangrijpen om nog een stap te maken, namelijk een verkenning naar een handhavingsarrangement BRZO+ voor bestuurs- en strafrecht. Deze activiteiten zullen voornamelijk in 2021 plaatsvinden.

Monitoring en communicatie
Monitoring
Monitoring heeft een toegevoegde waarde voor het Brzo-toezicht, namelijk het volgen van trends, het rapporteren van het naleefgedrag, de bijsturing door de verantwoordelijke ministeries en de controle hierop door de Tweede Kamer. Monitoring kan ook voorzien in relevante informatie over de effectiviteit van het gevoerde (inspectie) beleid op Brzo.

1. Sinds 2014 wordt de “Monitor Naleving en handhaving Brzo-bedrijven” opgemaakt door BRZO+ en jaarlijks aangeboden aan de betrokken ministeries en provincies. De monitor wordt als onderdeel van de ‘Staat van de Veiligheid Brzo-bedrijven’ aangeboden aan de Tweede Kamer. Deze taak wordt voortgezet in de periode 2021-2024 en er wordt een verdiepingsslag gemaakt op de monitor.
   
2. BRZO+ genereert o.a. op basis van het GIR periodiek sturingsinformatie die inzicht geeft over het actuele Brzo-bedrijvenbestand, de uitvoering en resultaten van de Brzo-inspecties, ingezette handhaving en de deelname van de toezichthouders. Deze taak wordt voortgezet in de periode 2021-2024.

Communicatie
Binnen het samenwerkingsverband BRZO+ lag het accent van de communicatie tot nog toe op de communicatie van de individuele partners en minder op de gezamenlijke communicatie. In 2020 wordt een algehele aanpak ontwikkeld voor zowel de interne als externe gezamenlijke communicatie en wordt een communicatiestrategie opgesteld. Vervolgens zal in 2021-2024 uitvoering worden gegeven aan de voorstellen zoals ontwikkeld in de strategie.

Hoogwaardige Kennis
Om aan de ambitie te voldoen moet BRZO+ en haar Brzo-inspecteurs de kennis en vaardigheden op hoog niveau houden. Ook moeten zij kunnen inspelen op het snel oppakken van nieuwe kennisvragen. Vanuit het huidige BRZO+ samenwerkingsverband wordt een beperkt opleidingspakket voor inspecteurs aangeboden.

1. Voor 2021 en verder is het streven om dit verder uit te bouwen naar een (vernieuwde) BRZO+ academie, waarbij gezamenlijke scholing op inhoud, uitvoeringskaders, inspectiemethodieken en inspectievaardigheden een belangrijke bijdrage levert aan de eenheid in de uitvoering. Bij het opzetten van de BRZO+ academie wordt samengewerkt met het Instituut Fysieke Veiligheid (IFV).
2. Een ander onderwerp is verspreiding van kennis vanuit BRZO+ naar de gemeenten, provincies, en de “niet-BRZO”- Omgevingsdiensten en Veiligheidsregio’s. Hiervoor zal in samenspraak met deze partijen (in 2021) een aanpak voor worden ontwikkeld.

Nieuwe inhoudelijke thema's
In de buitenwereld spelen continue ontwikkelingen die van invloed zijn op het werk van de Brzo toezichthouder. Voor een robuust en toekomstbestendig BRZO+ is het van belang dat nieuwe relevante ontwikkelingen snel worden vertaald naar bruikbare handvatten voor het Brzo-toezicht. Daarnaast kunnen signalen uit de praktijk ook leiden tot nieuwe inzichten. BRZO+ houdt actief deze nieuwe ontwikkelingen/ inzichten bij en beoordeelt wat de impact voor BRZO+ is of dit leidt tot een aanpassing in het werkpakket van de BRZO+ inspecteurs.

De variëteit in deze onderwerpen is groot. Voorbeelden zijn: energietransitie, Omgevingswet, klimaatadaptatie, digitale kwetsbaarheid, net niet BRZO-bedrijven, ARIE-bedrijven.